BRUKIEW.

BRUKIEW
- lub karpiel to roślina uprawna należąca do rodziny kapustowatych, powstała ze skrzyżowania się liściowej kapusty z rzepą. Jest warzywem jak i rośliną pastewną, pochodzącą najprawdopodobniej z Rosji, gdzie do dziś jest uprawiana lub ze Skandynawii, tak określa się jej pochodzenie w piśmiennictwie. Uprawiana jest w Kanadzie, Francji, Anglii, Irlandii, Ameryce Północnej, Argentynie, Indiach i Japonii. W Polsce była uprawiana i spożywana od XVII wieku, w okresie wojennym była smakowitym i cenionym warzywem, wielokrotnie ratującym życie przed śmierciom głodową. Wielu osobom udało się dzięki niej przetrwać mroźne zimy. 

Brukiew dziś już raczej rzadko spotyka, ale powracająca do łask ze względu na swe zdrowotne właściwości, kiedyś była tradycją i podstawą polskiej kuchni. Była znana i uprawiana wcześniej, niż zaczęto uprawiać ziemniaki. Nosiła miano warzywa biedoty, gdyż właśnie najbiedniejsi głównie ją spożywali.

Brukiew charakteryzuje się ostrym smakiem, jej skórka jest jasnożółta z fioletowym nalotem. W smaku przypomina skrzyżowanie kalarepy z rzodkiewką i kapuścianym głąbem. Jest warzywem wysoko cenionym przez zwolenników żywności ekologicznej, poszukiwaczy smaków, osób stosujących diety, odchudzających się, jest wyjątkowo sycąca i niskokaloryczna.

W brukwi znajdziemy witaminy A, B1, B2, B5, B6, B9, B12, C, D, K, wiele składników mineralnych: wapń, fosfor, sód, żelazo, magnez, cynk, miedź, siarka, błonnik pokarmowy, karoten, rutynę, cukry, białka. Wiele aminokwasów, kwasy tłuszczowe nasycone, jednonienasycone, wielonienasycone.

Brukiew posiada również wiele właściwości zdrowotnych, przeciwdziała i leczy choroby przewodu pokarmowego i dróg żółciowych, zalecana dla osób z problemami tarczycy - reguluje ilość jodu w organizmie, chroni przed przeziębieniem, wzmacnia odporność, utrzymuje młodość i witalność organizmu, pomocna jest w leczeniu chorób skóry, wzmacnia włosy i zapobiega ich wypadaniu.

Medycyna ludowa ceni i stosuje brukiew jako środek moczopędny, przeczyszczający w długo utrzymujących się zaparciach, wykrztuśny, przeciw kaszlowy. Sok z brukwi ma działanie oczyszczające, wzmacnia śledzionę, płuca, wątrobę. 

Warzywo to wykazuje również właściwości przeciwnowotworowe, zawdzięcza to związkom chemicznym zwalczającym komórki rakowe.

Świeża brukiew powinna być jędrna, czysta, bez plam i przebarwień. Myjemy ją i obieramy ze skórki. Brukiew możemy spożywać na surowo, gotować, piec, dusić, kisić. Można przygotowywać z niej zupy, pure, surówki, soki, zapiekanki, łączyć ją z mięsem, faszerować, dusić z dodatkiem masła lub śmietany.

Dawniej brukiew uprawiano w całej Polsce, dziś jest rzadkością. Powinniśmy jednak włączyć ją od czasu do czasu do naszej diety, wzbogacając nasz organizm o tak odżywcze, smakowite, sycące, niskokaloryczne warzywo.