Witaminy niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.

Witaminy — organiczne związki chemiczne, substancje egzogenne ( tj. takie, które są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu żywego i które muszą być dostarczone z pożywieniem, gdyż sam organizm nie potrafi ich wytworzyć ).
Nazwa pochodzi od łacińskich słów vita (życie) i amina – związek chemiczny zawierający grupę aminową. Witaminy z definicji są niezbędne człowiekowi do życia i muszą być dostarczone z zewnątrz.

Witamina A ( retinol i jego pochodne ):
- wzmaga wzrost i witalność, pomaga organizmowi eliminować infekcje, ważna dla procesu widzenia i dla eliminowania ślepoty zmierzchowej, pomaga kościom, zębom, włosom i skórze, utrzymuje wątrobę i organy rozrodcze w zdrowiu, niezbędna w czasie ciąży i laktacji, neutralizuje działanie wolnych rodników. 

Pokarmy bogate w witaminę A:
- zielone i żółte owoce oraz warzywa, produkty mleczne, ryby, tran z dorsza, suszone morele, szpinak, świeża marchewka, pomidory, sałata, owoce dzikiej róży.

Witamina B1 ( tiamina ):
- niezbędna do metabolizmu węglowodanów, niezbędna dla utrzymania napięcia mięśni oraz wzrostu, niezbędna dla prawidłowego rozwoju dzieci, pomaga we wszystkich typach stresu, stabilizuje apetyt poprzez poprawę procesu trawienia oraz przyswajania składników odżywczych, niezbędna dla utrzymania płodności i laktacji, utrzymuje w dobrej kondycji system nerwowy, mózg, mięśnie i serce, pomaga rozwijać umiejętność koncentracji oraz indywidualne zdolności do nauki. 

Pokarmy bogate w witaminę B1:
- melasa, drożdże piwne, ryż, ryby, drób, orzeszki ziemne, zarodki zbóż, nasiona słonecznika, orzechy brazylijskie, owoce strączkowe, jaja, wątroba.

Witamina B2 ( ryboflawina ):
- niezbędna do trawienia i metabolizmu białek, tłuszczów i węglowodanów, niezbędna do procesu oddychania komórkowego, niezbędna do produkcji czerwonych ciałek krwi, korzystna dla procesu widzenia, utrzymuje w zdrowiu skórę, paznokcie i włosy, wspomaga wzrost i rozmnażanie. 

Pokarmy bogate w witaminę B2:
- melasa, migdały, pełne ziarno, brukselka, drożdże piwne, jaja, wątroba, ser chudy, grzyby, dziczyzna, zielone części warzyw, łosoś, pstrąg, makrela, pieczywo pełnoziarniste, małże, fasola, groch, soja, mleko, jogurt, maślanka, orzechy włoskie.

Witamina B3, PP ( niacyna ):
- pomaga w metabolizmie i przekształcaniu białek, tłuszczów oraz węglowodanów, wspomaga pracę układu trawiennego, niezbędna do utrzymania w prawidłowym stanie skóry oraz języka, niezbędna do produkcji kortyzonu, insuliny oraz męskich i żeńskich hormonów płciowych, niezbędna do prawidłowego funkcjonowania systemu nerwowego oraz mózgu, poprawia krążenie i redukuje poziom cholesterolu. 

Pokarmy bogate w witaminę B3:
- drożdże piwne, ryby szelfowe, mleko, produkty mleczne, drób, rabarbar, piersi kurcząt, prażone orzeszki ziemne, wątroba, serca, chude mięso, fasola, groch, ser, soja, orzechy, suszone brzoskwinie, pełne ziarno, migdały, grzyby.
 
Witamina B5 ( kwas pantotenowy ):
- wspomaga prawidłowy wzrost, niezbędna do przekształcania pokarmu w energię, pomaga organizmowi zwalczyć infekcje i choroby, pomaga leczyć rany, pomaga rozwijać funkcje centralnego systemu nerwowego, niezbędna do funkcjonowania nadnerczy, rozwija zdolność organizmu do walki ze stresem, chroni komórki przed uszkodzeniem spowodowanym promieniowaniem, przedłuża życie. 

Pokarmy bogate w witaminę B5:
- drożdże piwne, łosoś, warzywa strączkowe, zarodki zbóż, pełne ziarna, gotowane pieczarki, jagody bzu czarnego, sok pomarańczowy.

Witamina B6 ( pirydoksyna ):
- utrzymuje w zdrowiu skórę, zęby, mięśnie i nerwy, niezbędna do prawidłowego przyswajania witaminy B12, niezbędna do produkcji przeciwciał i czerwonych ciałek krwi, ważna dla metabolizmu i przekształcania węglowodanów, tłuszczu i białek, niezbędna do utrzymania prawidłowego poziomu sodu i fosforu które regulują objętość płynów ustrojowych. 

Pokarmy bogate w witaminę B6:
- melasa, drożdże piwne, warzywa liściowe, zarodki zbóż, pełne ziarna, śliwki, ryż, groszek, wątroba, mięso, drób, makrela, soja, orzeszki ziemne, orzechy włoskie, pestki dyni, banany, awokado.

Witamina B12 ( kobalamina ):
- wspomaga wzrost, energetyzuje, pomaga produkować czerwone ciałka krwi i zapobiega anemii, produkuje i regeneruje komórki krwi, wspomaga funkcje żelaza oraz deponowanie witaminy A w tkankach, utrzymuje w zdrowiu system nerwowy, niezbędna do metabolizmu węglowodanów, tłuszczów i białek, pomaga rozwijać koncentrację i pamięć. 

Pokarmy bogate w witaminę B12:
- ser żółty, ryby, mleko, produkty mleczne, tuńczyk, jajka, skorupiaki.

Witamina C ( kwas askorbinowy ):
- pomaga zabezpieczać i reperować tkankę łączną, kości, mięśnie i naczynia, wspomaga gojenie ran i oparzeń, chroni ciało przed infekcjami wirusowymi, bakteryjnymi i ich toksynami, poprawia twardość kości i zębów, pomaga obniżyć poziom cholesterolu we krwi, wpływa na produkcję komórek krwi, niezbędny do produkcji adrenaliny, wspomaga organizm w sytuacjach stresowych, przedłuża żywotność komórek, każdy papieros może zniszczyć od 25 do 50 mg witaminy C. 

Pokarmy bogate w witaminę C:
- owoce cytrusowe, świeża papaja, truskawki, melon, zielona papryka, brokuły gotowane na parze, ziemniaki, kapusta kiszona, owoce dzikiej róży, czarne jagody, maliny, jeżyny, brukselka, kapusta, cebula, szpinak, kalarepa, jabłka, soja, pomidory, karczochy.

Witamina D
- rozpuszczalna w tłuszczach, przyswajana z dietą lub tworzona dzięki działaniu słońca, pomaga organizmowi przekształcać witaminę A, wykorzystywać wapń i fosfor, pomaga utrzymać prawidłową pracę systemu nerwowego oraz prawidłową pracę serca. 

Pokarmy bogate w witaminę D:
- sardynki, łosoś, tran z dorsza, tuńczyk, mleko, mięso, jaja, masło, wątroba.

Witamina E ( tokoferol ):
- niezbędna dla procesów rozmnażania, wzmaga płodność mężczyzn i kobiet, pomaga przywrócić potencję u mężczyzn, wpływa na laktację, chroni komórki krwi, wspomaga gojenie ran, zatrzymuje tlen dla organizmu, chroni przed poronieniami, spowolnieniem umysłowym, pesymizmem i odczuwaniem lęku, wspomaga ochronę płuc i innych tkanek przed wpływem zanieczyszczeń środowiska, pomaga eliminować złogi cholesterolu z tętnic oraz walczy z tworzącym się twardnieniem tętnic i tętniczek. 

Pokarmy bogate w witaminę E:
ciemnozielone warzywa, jaja, zarodki zbóż, oleje roślinne, owies, olej słonecznikowy, orzeszki ziemne, pomidory, olej z zarodków zbóż, migdały, orzechy włoskie, brukselka, owoce dzikiej róży, kwiaty lipy, algi, zielono listne warzywa.

Witamina F  ( nienasycone kwasy 
tłuszczowe ):
- wspomaga utratę wagi, dostarczana do organizmu z tłuszczami w formie, która jest łatwo metabolizowana, pomaga utrzymać zdrową skórę i zdrowe włosy, zwalcza choroby serca, chroni tętnice przed odkładaniem się złogów cholesterolu, chroni naczynia krwionośne przed zakrzepami, przekształca wapń w postać przyswajalną dla komórek, niezbędna do prawidłowego funkcjonowania niektórych gruczołów, szczególnie nadnerczy i tarczycy.

Pokarmy bogate w witaminę F:
- oleje roślinne (słonecznikowy, sojowy, kukurydziany), zarodki zbóż, ziarna słonecznika.

Witamina K
- odpowiedzialna za utrzymanie prawidłowej funkcji systemu krążenia, pomaga w zapobieganiu krwawieniom wewnętrznym i krwotokom, wspomaga gojenie stłuczeń, pełni istotną rolę w zachowaniu długowieczności, niezbędna do prawidłowego funkcjonowania wątroby. 

Pokarmy bogate w witaminę K:
- zielone warzywa liściaste, olej słonecznikowy, melasa, jogurt, owies, brokuły, rzepa, szpinak, ogórek, sałata, kapusta, awokado, ziemniaki, jaja, ser, wątroba.

Witamina P ( bioflawonoidy ):
- wraz z witaminą C wpływa na wzmocnienie naczyń kapilarnych oraz tkanki łącznej, pomaga szybko zwalczyć grypę i przeziębienia, pomaga w leczeniu odmy tkanek i zawrotów głowy, wzmaga odporność na infekcje, chroni przed krwawieniem dziąseł, wpływa na prawidłową funkcję tętnic,  na krążenie krwi, obniżenie poziomu cholesterolu. 

Pokarmy bogate w witaminę P:
- owoce cytrusowe, warzywa, truskawki, żurawiny, papryka, winogrona, aronia, czarna porzeczka, kapary, szczaw, pomidory, gryka, czerwone wino.