JARZĘBINA.

• 
  JARZĘBINA
  - owoce jarzębiny bardzo dekoracyjnego drzewa lub krzewu wieloletniej rośliny z rodziny różowatych. W Polsce niezmiernie popularne ozdobne drzewo, które spotkać możemy prawie wszędzie. W ogrodach, lasach, parkach, zaroślach, przydomowych alejkach, jest ozdobą jesiennego krajobrazu. 
  Kwitnie rozpoczyna w maju, jednak najpiękniej wygląda jesienią, gdy dojrzałe owoce nabierają pomarańczowo-czerwonej barwy. Uwagę zwracamy w większości na dekoracyjne walory owoców jarzębiny, robimy z nich dekoracje, korale jarzębinowe, wplatamy do jesiennych bukietów, zaś wplątana w dożynkowe bukiety do dziś zapewnia przyszłoroczny urodzaj.
  Zapomnieliśmy jednak o tym, że jarzębina posiada również wiele właściwości leczniczych i kulinarnych. Już przed kilku tysiącami lat ceniono jej właściwości lecznicze uznając ją za magiczną roślinę. Swoje miejsce znalazła w legendach, zabobonach, przesądach, poświęcano ją bogom. Medycyna ludowa zaleca spożywanie owoców jarzębiny w okresie " babiego lata ", co pozwoli mam na bez chorobowe przetrwanie zimy. Zamiast faszerować się chemią, sięgnijmy po naturalne medykamenty, od dawna wykorzystywane przez medycynę ludową. Jarzębina darzy nas niekwestionowanymi właściwościami leczniczymi, podnosząc odporność naszego organizmu. Do celów leczniczych wykorzystywane są zarówno kwiaty jak i owoce jarzębiny. 
  
  Kwiaty jarzębiny najlepiej zbierać na początku kwitnienia, zbieramy i suszymy całe baldachimy kwiatów, po wysuszeniu ocieramy je z szypułek na sicie lub wyskubujemy ręcznie, tak przygotowane kwiaty powinny zachować swą białą barwę. Zawierają karotenoidy - ( zawierają dwukrotnie więcej karotenu niż marchew ), antocyjany, kwasy organiczne - kwas askorbinowy ( witaminę C i mogą konkurować z cytrusami ), witaminy A, E, P, K, PP, cukier sorbozę, garbniki i pektyny. Posiadają właściwości przeciwbakteryjne, przeciwzapalne, przeciwbiegunkowe, uzupełniają niedobory witaminowe, wspomagają leczenie anemii.

  
  

  Owoce zbieramy, kiedy zaczynają dojrzewać i uzyskują czerwoną barwę, ścinamy całe baldachimy, a owoce oddzielamy po ususzeniu. Owoce mają zastosowanie wszechstronne, pozytywnie oddziałujące na nasze serce i naczynia krwionośne, wspomagają leczenie żylaków. W profilaktyce arteriosklerozy i chorobie nadciśnieniowej, w profilaktyce miażdżycy. Jarzębina posiada działanie moczopędne, przeciwzapalnie działa na błony śluzowe jelit i żołądka, łagodzi podrażnienia wątroby. Pomaga w leczeniu kamicy nerkowej i żółciowej oraz przy przewlekłych zaburzeniach trawiennych, pomaga uporać się z zaparciami ( można podawać małym dzieciom ), we wzdęciach, reguluje przemianę materii. Napary stosuje się przy zakażeniach bakteryjnych, grypie, w przeziębieniu, przyspiesza gojenie się ran.

  
  

  Świerze owoce jarzębiny zawierają uważany za toksyczny kwas parasorbinowy, który może między innymi wywoływać wymioty, nudności i biegunkę. W związku z tym nie należy spożywać surowych owoców jarzębiny. Możemy pozbyć się tego kwasu, który ulega rozkładowi pod wpływem temperatury, jak i po przemrożeniu owoców. Zbieramy owoce w pełni dojrzałe po przymrozkach w październiku, susząc w temperaturze około 40 °C, rozkładając je cienką warstwą.

  
  

  Domowym sposobem możemy przygotować:

  Odwar jarzębinowy: łyżkę rozdrobnionych owoców zalej szklanką wody, doprowadź do wrzenia i podgrzewaj przez 5 minut pod przykryciem, odstaw na 20 minut, przecedź. Stosuj jako lek przeciwbiegunkowy i moczopędny, pij 2 - 3 razy dziennie po pół szklanki.

  Przy problemach z wypróżnianiem przygotuj: Macerat jarzębinowy -  dużą łyżkę rozgniecionych owoców jarzębiny zalej szklanką zimnej wody i odstaw na noc pod przykryciem, Rano przecedź, popijaj w ciągu dnia.

  
  

  Również w kosmetologi wykorzystuje się szczególnie antybakteryjne, oczyszczające i ściągające właściwości owoców jarzębiny. Jarzębina jest surowcem do wytwarzania sorbitolu - naturalnego środka nawilżającego, uznawanego za bardziej skuteczny niż kwas benzoesowy. Poprawia on i utrzymuje wilgotność skóry, a obecny w nich kwas sorbowy, hamuje rozwój wielu bakterii i grzybów. Poprawia stan suchej, zmęczonej skóry, dzięki dogłębnemu nawilżeniu, wspomaga leczenie trądziku i wyprysków skórnych. Roztarte świeże owoce jarzębiny wykorzystaj do leczenia brodawek, stosując dziennie kilka okładów na chore miejsca. Również domowym sposobem możesz wykonać:

  Maseczkę dla cery zwiotczałej lub o porach rozszerzonych. Rozgnieć owoce jarzębiny, wymieszaj z naturalnym jogurtem lub mlekiem, dodaj kilka kropel witaminy E i oleju migdałowego lub winogronowego i maseczka gotowa. Nałóż na twarz na około 20 minut, zmyj letnią wodą. Możesz również domowym sposobem wykonać:

  Tonik do cery tłustej. Przygotuj napar ze zmiażdżonych owoców jarzębiny z dodatkiem spirytusu i stosuj do przemywania twarzy.

  
  

  Owoce jarzębiny posiadają również walory kulinarne, służą do produkcji soków, syropów, musów, dżemów, marmolad, powideł ( mają właściwości przeciwbiegunkowe ). Sporządza się z nich kompoty, galaretki, herbatki ziołowe, są doskonałym dodatkiem do mięs. Wykorzystuje się je również w przemyśle spirytusowym do produkcji bardzo popularnego jarzębiaku. Również w przemyśle cukierniczym spotkać możemy jarzębinowe draże lub jarzębinę w czekoladzie.

  Jarzębinowy sok: myjemy i rozgniatamy w garnku kilogram jarzębiny, zalewamy litrem wody, dodajemy pół kilo cukru. Gotujemy, aż cukier się rozpuści, mieszając około pół godziny. Gdy się zagotuje, przecedzamy i zlewamy do butelek. Sok można dodawać do herbaty, wody lub popijać sam sok.
  Jarzębinowa konfitura: kilogram owoców jarzębiny, zalewamy pół litrem wody i zasypujemy pół kilogramem cukru. Gotujemy, mieszając, aż jarzębina zrobi się szklista. Konfiturę gorącą przekładamy do słoików i mocno zakręcamy. Konfitura jest dobrym dodatkiem do deserów, mięs, herbaty i czekolady o gorzkawo - kwaśnym smaku.
  Jarzębinowy likier: kilo umytych owoców jarzębiny włożyć do dużego słoika, zalać pół litrem spirytusu i pół litrem wódki. Odstawić w ciemne, chłodne miejsce na 2 tygodnie. Potem przefiltrować i połączyć z wystudzonym syropem przygotowanym ze szklanki wody i szklanki cukru. Przelać do butelek, zakorkować i popijać po około 3 miesiącach.
  Jarzębinowa nalewka: pół kilo dojrzałych owoców jarzębiny, zalewamy na 2 tygodnie pół litrem wódki, w butelce z ciemnego szkła. Przelewamy miksturę do drugiej butelki, zalewając znów pierwszą kolejnym pół litrem wódki na kolejne 2 tygodnie. Potem cedzimy drugą miksturę. Obie wlewamy do garnka i mieszamy z 4 łyżkami stołowymi miodu. Mieszankę przelewamy do ciemnych butelek i przechowujemy w ciemnym miejscu. Nalewka działa rozgrzewająco w zimowe wieczory i jest dobra na trawienie.
  Jarzębinowa cykata: kilo jarzębiny z szypułkami wrzucamy do wrzątku na 5 minut. Przygotowujemy syrop z 1,5 kilograma cukru i 3 szklanek wody, do syrop wrzucamy sparzoną jarzębinę. Podgrzewamy do wrzenia, odstawiamy z ognia i odstawiamy na 12 godzin. Czynności te powtarzamy 3 - 4 razy, do ostatniego razu dodajemy 5 gram kwasku cytrynowego. Gorącą zlewamy do słoików i mocno zakręcamy. Tak przygotowana cykata jest wyśmienitym dodatkiem do serów, sosów, dziczyzny i tłustych pieczonych mięs.
  
  Udając się na spacer do parku usiądź lub przytul się do jarzębinowego drzewa, jest magazynem światła i naturalnej słonecznej energii. Jarzębina dodaje energii, rozjaśnia umysł, życie nasze staje się bardziej zrozumiałe, łatwiej podejmować właściwe decyzja i wprowadzać je w czyn. Wyzwala odwagę i wzmacnia silną wolę. Dodaje mam konsekwencji i uporu w walce z kompleksami i nałogami.
  Owoce jarzębiny są również pożywieniem wielu leśnych zwierząt i ptaków. Zwierzęta i ptaki wiedzą co dla nich dobre, dzięki nim udaje im się przetrwać zimę.  
  
  Po te dobroczynne skarby, sięgnijmy i my, szczególnie że możemy je mieć zupełnie za darmo!