DYNIA.

 

DYNIA

- to jednoroczna roślina z rodziny dyniowatych, która obejmuje ponad 1000 gatunków, pochodząca z Ameryki Środkowej. Do rodziny dyniowatych należą m.in: ogórki, arbuzy, melony, kabaczki, cukinie, patisony, tykwy. Rośnie w stanie dzikim, jest również rośliną uprawną. Owocem są jadalne, duże osiągające nawet do ponad 200 kg jagody, delikatne i słodkie w smaku, z jadalnymi nasionami. Dynię bardzo smaczną i odżywczą popularnie u nas w Polsce nazywa się Banią. Istnieje wiele odmian dyni, które wykorzystywane są dla celów leczniczych, kosmetycznych, dla oleistych nasion, lub celów ozdobnych. Zastosowanie w kulinariach i powszechnie uprawiane w Polsce są dynia zwyczajna i dynia olbrzymia.

Dynia znana i uprawiana była już przez Inków ponad 4000 lat p.n.e. Również cenili ją starożytni Grecy. Do Europy w XV wieku, została przywieziona przez Kolumba, jako egzotyczne dziwactwo, jednak została doceniona i szybko stała się smakołykiem uprawianym we wszystkich krajach. Dynie mają swoje miejsce w medycynie ludowej. Stosowano je przeciw zaparciom, w przypadku bezsenności i jako pozwalające zachować młodość i urodę.

Dynia smaczny i odżywczy symbol jesiennego ogrodu zawiera w sobie wiele witamin: A, B1, B2, B3, B6, B9, C, E, składników mineralnych: wapń, żelazo, magnez, miedź, mangan, cynk, fosfor, potas,sód, zawiera cukry, białka, tłuszcze, kwas foliowy, błonnik, pektyny. Dynia jest cennym niskokalorycznym warzywem, którym możemy zajadać się do woli, 100g to około 30 kcal, za to mającym wiele cennych zalet, niedocenianych w naszej kuchni.

Dynia wzmacnia odporność organizmu, wzmacnia wzrok, wspomaga pracę układu krwionośnego i serca, zmniejsza nadciśnienie tętnicze, zmniejsza cholesterol, wspomaga wątrobę, jest żółciopędna, nerki, jest moczopędna, reguluje pracę jelit, reguluje przemianę materii, usprawnia metabolizm organizmu, odkwasza i odtruwa organizm, pomaga w leczeniu wrzodów żołądka i dwunastnicy, pomaga w leczeniu prostaty, zapobiega krzywicy, zwalcza zaparcia, wspomaga leczenie chorób reumatycznych, wspomaga leczenie krwawej biegunki, zwalcza pasożyty, chroni przed nowotworami, wspomaga leczenie łuszczycy, łagodzi oparzenia.

Dynię bez obawy możemy wprowadzić w żywieniu niemowląt, jako pierwszy soczek, dyniową zupkę lub papkę. Sok z dyni ukoi ból brzuszka i złagodzi kolkę jelitową i uspokoi niemowlę, a przy tym nie wykazuje żadnych reakcji uczuleniowych.

Również niezmiernie cenne dla naszego zdrowia i urody są pestki dyni. Pestki dyni zawierają witaminy A, B1, B2, B3, B6, B9, B15, C, E, minerały cynk, żelazo, wapń, mangan, fosfor , białko, lecytynę, wielonienasycone kwasy tłuszczowe.

Pestki dyni zwalczają pasożyty organizmu, stosuje się je w leczeniu robaczyc i przeciw tasiemcom uzbrojonym i nie uzbrojonym, w leczeniu prostaty, zapobiegają zapaleniu i rozrostowi gruczołu krokowego, obniżają cholesterol, zapobiegają miażdżycy, zapobiegają chorobom serca, wrzodom żołądka i dwunastnicy, korzystnie wpływają na przemianę materii, wspomagają odchudzanie, układ nerwowy, zwalczają depresje, zapalenie nerek i pęcherza moczowego, chronią przed powstaniem kamieni nerkowych, utrzymują prawidłową gęstość kości i zapobiegają osteoporozie, zwalczają skurcze mięśniowe, napięcie przedmiesiączkowe, bóle piersi i głowy, bóle nadgarstków i dłoni, zwalczają trądzik, opryszczkę, leczą stany zapalne skóry, trudno gojące się rany, alergie, egzemy, wzmacniają włosy, paznokcie, zęby, obniżają ryzyko zachorowania na niektóre nowotwory. Z pestek dyni na zimno tłoczy się olej, który jest  niezwykle zdrowy. Są afrodyzjakiem, co zawdzięczają tokoferolom, które są witaminą płodności.

Cenione są kosmetyczne właściwości dyni, która może być stosowana jako kosmetyk chroniący przed wolnymi rodnikami dla każdego rodzaju cery. Szczególnie zaleca się jej stosowanie do cery dojrzałej, suchej, pękającej, łuszczącej się. Dynia wygładza głębokie zmarszczki, nawilża, oczyszcza, rozjaśnia, wygładza i natłuszcza skórę. Możemy ją spotkać w kremach przeciw rozstępom i zmarszczkom, pilingach, olejkach do masażu, szamponach itp.

Dynia jest cenionym warzywem w kuchniach wielu krajów, w naszej kuchni raczej zapomniana i rzadko stosowana. Dynię możemy gotować, zapiekać, smażyć, marynować. Możemy serwować dynię jako pyszną zupę, racuchy, gulasz, jako dodatek do ciast, pierogów, naleśników, sałatek warzywnych i owocowych. Przyrządzać z niej dżemy, marmolady, konfitury, możemy łączyć ją z innymi owocami jak jabłka, gruszki, śliwki, truskawki lub warzywami pomidorami, marchewką. Łączyć z makaronem i ryżem, może być też dodatkiem do dań mięsnych i rybnych. Pestki dyni świeże i prażone są również przysmakiem i cenionym dodatkiem do ciast, pieczywa, musli, sałatek warzywnych i jako posypka do mięs.

Aby dynia zachowała wszystkie swoje dobroczynne, zdrowotne, odżywcze składniki powinniśmy przechowywać ją w ciemnym, suchym i chłodnym miejscu. Kupując dynie powinniśmy zwracać uwagę na jej kolor, im bardziej pomarańczowy miąższ tym zawiera więcej karotenu.

Dynia wydrążona i uśmiechnięta, rozświetlona światłem jest również symbolem halloweenowej zabawy, święta, które przywędrowało do nas z Ameryki, a swoje początki wzięło ze średniowiecznej celtyckiej tradycji.

Zarówno miąższ jak i pestki dyni są niezbędne w diecie każdego człowieka, dbającego o zdrowie i urodę. Są cennym składnikiem pokarmowym i odżywczym dbającym o nasze zdrowie, począwszy od okresu niemowlęcego do późnej starości. Nie ma też problemu z zakupem dyni jak i warzyw dyniowatych, które są szeroko dostępne na straganach targowych i sklepach, które powinniśmy wprowadzić do naszej codziennej diety.